Puasa Kanak-kanak
Diriwayatkan daripada Ar-Rubaiyyi’ binti Muawwiz bin Afra’ r.a katanya: Pada hari Asyura, Rasulullah s.a.w telah mengirimkan
Begitulah hadis Rasulullah yang menunjukkan kepada kita suasana pada zaman Rasulullah, menitikberatkan pendidikan puasa semenjak kecil lagi.
Kalau mereka merengek, terlalu lapar,berilah mereka makanan untuk berbuka. Itu pendidikan permulaan pelajaran Puasa. Bukannya memaksa mereka tetapi melatih mereka melakukan ketaatan kepada Allah.
Ibn Hajar ada menyebut didalam kitabnya tentang pendapat pelbagai ulama akan hukum-hakam puasa seorang budak kecil. Pendapat jumhur ialah tidak diwajibkan (untuk berpuasa) melainkan kanak-kanak tersebut mencapai umur baligh. Imam asSyafi’ie mengatakan ianya digalakkan untuk dijadikan latihan jika mereka mampu. [Fathul Bari, Bab Puasa Kanak-Kanak 6/224]
Selepas tajuk bab “puasa kanak-kanak”, Imam Bukhari (w256h) membawakan satu athar bahawa Umar alKhattab berkata kepada seorang pemabuk didalam bulan Ramadhan “Celaka engkau, kamu berbuka sedangkan anak-anak kami berpuasa”. Lalu beliau menyebatnya.
Ceritanya bermula apabila seorang pemabuk arak mendekati Umar alKhattab, lalu Umar menyatakan “Celaka engkau, kamu berbuka sedangkan anak-anak kami berpuasa”. Lalu beliau menyebatnya dengan 80 sebatan [Fathul Bari, Bab Puasa Kanak-Kanak 6/224]
Imam Nawawi (w766h) pula menyatakan “Hadith ini menceritakan kepada kita akan latihan kepada anak-anak melakukan ketaatan, membiasakan dirinya melakukan ibadat tetapi mereka masih belum ditaklifkan” [Syarh Imam Muslim 4/125]
Hadith diatas ada kesinambungan dengan hadith berikut yang menerangkan akan cara dakwah kepada golongan kanak-kanak iaitu:
Daripada Abi Musa berkata, bahawa Nabi Muhammad Sallahu’alaihiwasallam apabila menghantar utusan daripada sahabat-sahabatnya didalam urusan dengan bersabda : “Berilah berita gembira dan bukan mempertakut-takutkan, dan permudah-mudahkanlah dan jangan menyusahkan mereka” [Riwayat Muslim, No hadith 3262 didalam bab “Mempermudahkan dan Meninggalkan Perkara yang Menyusahkan]
Imam Nawawi memperincikan hadith diatas dengan berkata “Begitu juga keadaan kanak-kanak yang hampir mencecah usia baligh, mereka perlu diberikan pelajaran segala bentuk ketaatan (ibadat -pent) secara berperingkat-peringkat. Ini kerana urusan Islam juga masuk secara berperingkat-peringkat. Selagimana ada kemudahan bagi mereka, mereka akan melakukannya malah menambahnya, dan selagimana terdapat kepayahan, mereka belum mampu melakukannya, dan jika mereka menyusahkan diri juga, maka mereka mustahil melakukannya” [Syarh Sahih Muslim 6/170]
Begitulah seorang kanak-kanak samada dia mulai mempelajari solat atau puasa, hendaklah secara beransur-ansur. Sebagai permulaan kanak-kanak yang berusia 6 tahun hanya mampu berpuasa 3 hari secara berturut-turut.
Akhir sekali sebagai penutup, saya bawakan persoalan yang pernah dijawab oleh Fatwa Lajnah Daimah lil Buhuth Ilmiah wal Ifta. Soalannya bagaimanakah cara untuk melatih kanak-kanak yang berumur 10 tahun untuk menjadi dia sebagai multazimin (orang-orang yang berpegang teguh dengan agama) dan apakah metodologi dakwah kepada mereka? Lalu dijawab:
“Kami menasihatkan agar kamu mengajarnya membaca alQuran, mengenali sunnah nabi yang sahih, adab-adab Islam, bersifat benar, bersifat amanah dan sebagainya. Diajar pula kewajipan menjaga solat jemaah, adab-adab ketika makan, minum dan sebagainya Dan jika dia telah dibesarkan didalam keadaan sekeliling yang beradab, berakhlak dan dengan izin Allah maka mereka pasti akan istiqomah melakukannya (amalan kebaikan tersebut)}”. [Soalan 9 dari Fatwa No 184 52 - 14/2397]
No comments:
Post a Comment